Opis: PWN 1987 str. 604, stan db- (podniszczona okładka, wnętrze w dobrym stanie) . ISBN 83-01-06554-0 Rzadkie Tom II „Zbioru dokumentów i listów m. Płocka", które uzupełniają wybrane zapiski z płockich ksiąg sądowych, przede wszystkim grodzkich, ukazuje miasto w latach 1495 — 1586, pod rządami Jagiellonów i pierwszych królów elekcyjnych. Jest to doniosły, lecz niełatwy okres w dziejach Płocka. Stolica, którą obecność księcia chroniła przed samowolą urzędników, dwór zaś przysparzał blasku, a mieszkańcom jej dochodów, stała się po inkorporacji księstwa płockiego miastem prowincjonalnym uzależnionym od starostów królewskich. Ojcowie miasta wcześnie jednak utorowali sobie drogę przed tron monarchy. Już w 1498 r. rada płocka uzyskała od Jana Olbrachta zezwolenie na budowę pierwszych wodociągów miejskich. Równocześnie podjęła zabiegi o zniesienie przymusu składu, w Toruniu, hamującego rozwój handlu z Gdańskimi, zwłaszcza eksportu zbożowego. Zniesienie składu toruńskiego w 1505 r. przez sąd królewski było w znacznej mierze osiągnięciem Płocka, który wyróżnił się aktywnością wśród miast polskich występujących w tej sprawie. Toruń nie był jednak skłonny do rezygnacji^ tak cennego przywileju i dopiero w 1527 r. Zygmunt I potwierdził Płockowi ponownie prawo swobodnego transportu towarów drogą wiślaną. Do króla wniosły też władze miejskie w 1523 r. skargę na nadużycia starosty płockiego Mikołaja Niszczyc-kiegoy godzące w prawa i gospodarkę miasta oraz dochody i warunki bytowe jej mieszkańców. Mimo przeciwdziałania starosty ostateczny wyrok, wydany przez sędziów-komisarzy królewskich w 1525 r., był dla miasta korzystny. Przez cały ten okres borykał się Płock ze znacznymi trudnościami finansowymi, dochody jego uszczuplały bowiem liczne libertowane domy duchowieństwa i szlachty. W celu zapewnienia środków na potrzeby publiczne, zwłaszcza na konserwację murów obronnych, uzyskały władze miejskie od króla w 1528 r. prawo prowadzenia piwnicy pod ratuszem z monopolem wyszynku piw przywożonych, w 1532 r. ustanowienia miejskich kramów rybnych na Rynku. Wprowadzenie nowej powszechnej daniny miejskiej oraz rygorystyczne kary nakładane za naruszenie monopolu piwnicy ratuszowej stały się w 1535 r. przyczyną zaburzeń w Płocku. Zastrzeżenia budziła też organizacja finansowa podjętej w 1534 r. budowy wodociągów. Wydelegowani sędziowie-komisarze ustalili w 1536 r. tryb ustanawiania nowych danin na rzecz miasta oraz wydali — w celu usunięcia jednego ze źródeł konfliktu a zarazem stymulowania rozwoju piwowarstwa miejscowego — zakaz szynkowania piw przywożonych, z wyjątkiem drogiego piwa gdańskiego, również w piwnicy miejskiej. Zakazu tego nie przestrzegali właściciele karczem w libertowanych domach, przez co wzrosły niepomiernie ich zyski. Na nich też jako jedynych, którym wyrok z 1536 r. przysporzył korzyści, wskazał Zygmunt I przywracając w 1542 r. wyszynk piw przywożnych w piwnicy miejskiej, dla której karczmy libertowane stanowiły jednak nadal poważną konkurencję. Przeciwko ich właścicielom osiągającym również z handlu znaczne dochody, a nie ponoszącym żadnych świadczeń na rzecz miasta, władze płockie toczyły przez cały ten okres wytrwałą walkę na forum sądowym. Spis treści Przedmowa Wykaz skrótów Wykaz dokumentów Dokumenty i listy miasta Płocka Uzupełnienia . Sprostowania do t. I Zbioru dokumentów i listów miasta Płocka Indeks osób i miejscowości
|